Lãnh đạo UBND Đà Nẵng bị kiểm điểm vì 'gây thất thu 3.400 tỷ'

Theo Thanh tra Chính phủ, việc giao đất, đấu giá, chuyển quyền sử dụng đất... ở Đà Nẵng khiến ngân sách nhà nước thất thu hơn 3.400 tỷ đồng. Thủ tướng giao Bộ Công an xác minh, làm rõ dấu hiệu cố ý làm trái các quy định của pháp luật.

Chiều 17/1, Thanh tra Chính phủ thông báo kết luận thanh tra trách nhiệm của Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng trong việc chấp hành pháp luật về thanh tra, khiếu nại, tố cáo và phòng chống tham nhũng.

Theo Phó tổng thanh tra Chính phủ Nguyễn Đức Hạnh, những năm qua Đà Nẵng có tốc độ phát triển đô thị "nóng", số lượng dự án đầu tư nhiều, diện tích đất thu hồi để triển khai các dự án lớn nhưng việc quản lý sử dụng đất đai, đầu tư xây dựng còn bộc lộ nhiều vi phạm, làm ảnh hưởng đến lợi ích của Nhà nước. Công tác thanh tra và phòng chống tham nhũng ở những lĩnh vực này chưa được quan tâm đúng mức dẫn đến vi phạm xảy ra trong một thời gian dài không được phát hiện, xử lý, chấn chỉnh kịp thời...

Công tác lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất thiếu căn cứ, cơ sở, chưa phù hợp với tình hình phát triển kinh tế xã hội và nhu cầu thực tế của địa phương. Tình trạng đất đai sau khi được san lấp, giải tỏa, chuyển quyền sử dụng đất, thuê đất để hoang hóa lớn, ít dự án đầu tư được thực hiện. Việc đấu giá quyền sử dụng đất triển khai không tốt, không tuân thủ quy định của Luật Đất đai và Quyết định của Thủ tướng. Tỷ lệ các phiên đấu giá thành công quá thấp, chưa tạo được thị trường bình đẳng, khách quan khi chuyển nhượng quyền sử dụng đất.

Tình trạng giao đất không thông qua đấu giá còn phổ biến dẫn đến việc xác định giá thu tiền sử dụng đất chưa sát với giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất trên thị trường, tạo điều kiện để một số nhà đầu tư đầu cơ, thu lợi.

Theo báo cáo của UBND TP Đà Nẵng, năm 2003 - 2011, thành phố đã thu hồi, giao đất, cho thuê đất đối với 1.061 công trình, dự án với diện tích 17.534 ha, tổng số tiền sử dụng đất thu được hơn 25.271 tỷ đồng. Nhưng việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất, cho thuê đất... không tuân thủ quy định của pháp luật đã gây thất thu cho ngân sách nhà nước.

Giá thu tiền sử dụng đất chưa sát với giá thị trường theo quy định; một số dự án xác định giá thấp hơn bảng giá đất thành phố ban hành hàng năm, một số dự án khác UBND thành phố quyết định giá thu tiền sử dụng đất thấp hơn giá của Hội đồng thẩm định giá đất thành phố trình, gây thất thu ngân sách, tạo điều kiện cho một số nhà đầu tư chuyển nhượng thu lời bất chính với số tiền lớn.

Điển hình, nhờ chuyển nhượng đất cho các đối tác khác, Công ty TNHH Phúc Thiên Long thu lợi gần 500 tỷ đồng; bà Phạm Thị Đông mua khu đất hơn 34.000 m2 với giá 88 tỷ đồng nhưng sau đó qua tay một số người thì bán lại được hơn 600 tỷ đồng; Ông Hoàng Hải và bà Trung Thị Lâm Ngọc bỏ túi gần 500 tỷ đồng nhờ mua khu đất 84 tỷ đồng ở cuối đường Phạm Văn Đồng...

Theo Thanh tra Chính phủ, số tiền phải thu khi chuyển quyền sử dụng đất của 22 dự án vi phạm lên tới hơn 2.120 tỷ đồng. Ngoài ra, còn có một số khu đất Hội đồng xác định giá thiếu căn cứ, cơ sở, không phù hợp với quy định cần có biện pháp xác định lại giá thu tiền sử dụng đất để truy thu về ngân sách nhà nước.

Việc UBND TP Đà Nẵng giảm 10% tiền sử dụng đất cho các hộ được bố trí đất tái định cư, tổ chức cá nhân được giao đất, nhận chuyển nhượng nhượng quyền sử dụng đất là không đúng, gây thất thu ngân sách hơn 446 tỷ đồng (đối với các hộ tái định cư) và hơn 867 tỷ đồng (đối với các tổ chức, cá nhân khác).

Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng kiểm điểm Chủ tịch, các Phó chủ tịch UBND TP Đà Nẵng, các tổ chức và cá nhân có liên quan (thời kỳ 2003 - 2011) vì gây thất thu ngân sách hơn 3.434 tỷ đồng; chấp thuận với kiến nghị của UBND thành phố không truy thu 446 tỷ đồng đã giảm cho các hộ tái định cư để tháo gỡ khó khăn cho các hộ bị giải tỏa phải di chuyển chỗ ở.

Chủ tịch UBND thành phố phải kiểm tra, rà soát, đề xuất các giải pháp giải quyết dứt điểm 15 vụ việc khiếu nại tồn đọng, kéo dài và một số vụ việc Thanh tra Chính phủ nhận được đơn khiếu nại; chấm dứt việc giao đất (bán đất) theo hình thức ký hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất; thu hồi, hủy bỏ hoặc điều chỉnh 26 Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp sai...

Cơ quan này cũng kiến nghị Đà Nẵng thu hồi về ngân sách thành phố hơn 1.486 tỷ đồng đối với các nhà đầu tư do tính thiếu diện tích thu tiền sử dụng đất, xác định giá thu tiền sử dụng đất khi giao đất thấp hơn bảng giá do thành phố ban hành và giá do Hội đồng thẩm định giá đất thành phố trình... ; thu hồi về ngân sách thành phố hơn 867 tỷ đồng do giảm 10% cho các nhà đầu tư.

Đà Nẵng phải kiểm điểm và có hình thức kỷ luật Giám đốc sở Tài chính, Xây dựng, Tài nguyên và Môi trường, Nội vụ, Hội đồng thẩm định giá đất thành phố, Chánh Văn phòng UBND thành phố, Giám đốc Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất, Giám đốc công ty Quản lý và khai thác đất thành phố, Giám đốc Ban quản lý dự án công trình đường Bạch Đằng Đông và các cá nhân có liên quan đã để xảy ra các sai phạm.

Theo Văn phòng Chính phủ, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng chỉ đạo xử lý sau thanh tra tại thành phố Đà Nẵng như sau: Đồng ý với kết luận và kiến nghị của Thanh tra Chính phủ tại văn bản số 2852. Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân liên quan đến sai phạm và có hình thức xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật; thực hiện các kiến nghị của Thanh tra Chính phủ, thu hồi triệt để về ngân sách nhà nước số tiền phải nộp.

Thủ tướng giao các Bộ Tài nguyên và Môi trường, Tài chính, Kế hoạch và Đầu tư theo chức năng tiến hành kiểm tra việc chấp hành quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng đất đai, thu chi tài chính và việc thực hiện các dự án đầu tư liên quan đến việc giao đất, cho thuê đất tại thành phố Đà Nẵng thời gian qua.

Bộ Công an xác minh, làm rõ dấu hiệu cố ý làm trái các quy định của pháp luật về đất đai và đầu tư xây dựng; hành vi chuyển nhượng đất trái pháp luật, gây thất thu về ngân sách nhà nước, nếu có dấu hiệu tội phạm thì phải xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật.

Xuân Hoa